Zo, weer een dag hard werken en racen tegen de klok. Je hebt het hard te halen. Deadlines op het werk, een kind dat je uit school moet halen, nog snel even een boodschap doen en o ja: of je ook het eten nog kunt koken. Natuurlijk.. dat kan er ook nog wel bij. 

Je rent als een kip zonder kop. Maar je zal het hoe dan ook halen. Om stipt 18.00 uur staat die lasagneschotel op tafel. Mooi, klasse gewerkt. 

En dan komt het: ‘De vorige keer dat je lasagne maakte was het lekkerder’. ‘Had je er niet wat meer kaas overheen kunnen doen?’

Kritiek. Het schiet direct bij je in het verkeerde keelgat. Je reageert fel. De emoties komen bij je naar boven als lava bij een vulkaanuitbarsting. 

Reageer niet direct

Veel mensen zijn geneigd om vanuit hun primaire emotie te reageren op kritiek. Om zichzelf te verdedigen. Je hebt namelijk zo je best gedaan. Of je kunt gewoon niet zo veel hebben van de criticus, hij of zij is nou eenmaal degene die altijd gal spuwt. 

Onze tip: tel eerst tot tien. Verwerk wat er gezegd wordt. Analyseer het. Wie zegt het, wat kan hij of zij ermee bedoelen? En bedenk: negen van de tien keer is het niet persoonlijk bedoeld. 

Kritiek komt vaak onverwachts, vanuit verschillende hoeken en in diverse gedaantes. Verpakt in een grapje of als een mes in de rug. Soms zijn mensen recht voor hun raap, kiezen ze voor de aanval. 

Neem in ieder geval altijd even de tijd om te laten bezinken wat er gezegd wordt. Zonder emotie kun jij feedback beter verwerken. 

Kijk naar wat jij anders had kunnen doen

In veel gevallen is kritiek een zegen. Je krijgt namelijk gratis feedback: wat kan er beter? Zodra jij emoties opzij kunt zetten en filtert wat iemand nu echt aan feedback geeft, dan ben je in staat om het in de toekomst toe te passen. De kunst? Kijk in elke situatie altijd eerst naar jezelf. Vergeet de rest en de omstandigheden. Analyseer voor jezelf elke stap in het proces: welke invloed heb jij zelf gehad op de uitkomst. Wat kun jij zelf aanpassen zodat dit een positieve impact heeft op het resultaat?

Als je dit helder voor ogen hebt, dan – en alleen dan – kijk je naar de andere factoren. Komt er uit dat je zelf niets beter had kunnen doen dan is dat ook oké. Je hoeft namelijk niet altijd iets met kritiek te doen.

Luister en stel vragen

Als iemand kritiek geeft op jou of jouw acties, luister dan aandachtig. Neem alles goed in je op. Stel juist ook vragen zodat je voor jezelf helder krijgt wat de ander nu echt bedoelt. Jezelf openstellen, begrip tonen. Dat helpt om de persoon die kritiek geeft te begrijpen.

Achter de kritiek schuilt vaak een wens of behoefte. Probeer je in zijn of haar schoenen te verplaatsen. Uit vervolgens ook dat je deze persoon begrijpt, dat zorgt ervoor dat er een connectie ontstaat. Het geven van kritiek kan net zo lastig zijn als het ontvangen van kritiek.

Los van de bovenstaande punten, is het slim om het volgende in gedachten te houden:
• Schiet niet in de verdediging, maar vermijd ook de aanval;
• Reageer met respect naar degene die jou kritiek geeft;
• Maak de kritiek zo helder mogelijk, zodat je er iets mee kunt;
• Kijk naar jezelf en probeer waar mogelijk te verbeteren;
• Focus jezelf altijd op de positieve punten.

Doe de Balanstest!